Phương pháp ghi chú không chỉ giúp bạn ghi nhớ thông tin mà còn là công cụ đắc lực để nâng cao khả năng tư duy sáng tạo. Theo một nghiên cứu gần đây, những người thường xuyên ghi chú có khả năng giải quyết vấn đề phức tạp tốt hơn. Bài viết này sẽ giới thiệu 10 phương pháp ghi chú độc đáo, giúp bạn biến những ý tưởng rời rạc thành những bản kế hoạch chi tiết.
Tại sao phương pháp ghi chú lại quan trọng
Thật đáng buồn nhưng đó là sự thật: Con người đang trở nên kém “giỏi” trong việc ghi nhớ mọi thứ hơn chúng ta trước đây. Không có gì đáng ngạc nhiên khi xem xét lượng thông tin chúng ta tiêu thụ hàng ngày.
Hermann Ebbinghaus đã nghiên cứu về vấn đề này và đưa ra Đường cong quên lãng. Bạn có biết rằng trong vòng 24 giờ sau khi họp hoặc nghe giảng, bạn đã quên hơn một nửa những gì mình đã nghe?
Đây chính xác là lý do tại sao việc ghi chú lại quan trọng đến vậy. Nó giúp bạn xử lý thông tin và ghi nhớ nhiều hơn.
Phương pháp ghi chú: 3 sai lầm lớn nhất chúng ta mắc phải
Vì vậy, vấn đề là, hãy ghi chép. Suy cho cùng, ghi chú thông minh rất tốt cho quá trình xử lý thông tin của bạn. Nó giúp bạn làm việc hiệu quả và năng suất, điều này sẽ mang lại lợi ích cho bạn trong suốt chặng đường học tập và sự nghiệp còn lại. Không có gì khó chịu hơn việc đọc những ghi chú bạn đã viết nhưng lại không hiểu được những gì bạn viết.
Đây là những gì thường xảy ra:
❌ Quá lộn xộn và viết cẩu thả (không có cấu trúc trang)
❌ Không đủ cụ thể (viết quá ít)
❌ Không tập trung (viết quá nhiều)
8 phương pháp ghi chú tốt nhất cung cấp cho bạn những công cụ được đảm bảo để loại bỏ ba cạm bẫy này.
Tại sao nên viết ghi chú bằng tay
Điều đầu tiên: bạn thực sự ghi chép như thế nào? Bởi vì nghiên cứu cho thấy ghi chú viết tay có nhiều ưu điểm hơn so với ghi chú kỹ thuật số.
Viết bằng tay sẽ kích hoạt các phần khác nhau trong não của bạn so với việc đánh máy. Vì vậy, viết bằng tay có lợi cho trí nhớ, khả năng sáng tạo và tạo ra sự an tâm.
Ghi chú hiệu quả với sổ tay hiệu suất sẽ giúp bạn.
Phương pháp ghi chú nào là tốt nhất?
Phương pháp ghi chú nào bạn sử dụng phụ thuộc rất nhiều vào loại thông tin bạn đang xử lý. Ví dụ: liệu thông tin có được trình bày theo cách có cấu trúc hay không hoặc liệu tất cả các loại mục riêng lẻ có được nêu tên trong cuộc họp hay không đều tạo nên sự khác biệt lớn.
10 phương pháp tốt nhất để ghi chú
May mắn thay, có những phương pháp ghi chép hiệu quả đã được chứng minh. Bạn sẽ thử cái nào?
1. Phương pháp ghi chú câu
Phương pháp dễ nhất để thử: phương pháp Câu. Ở đây, mỗi ghi chú mới bạn nên viết dòng tiếp theo. Phương pháp này tránh các đoạn văn dài và phức tạp. Phù.
Bằng cách chia nhỏ thông tin mới thành những câu ngắn, nó gần như kết hợp với nhau. Bạn đã chia lượng thông tin thành từng phần nhỏ. Vì vậy, một cách vô thức, bạn đã phân biệt được các loại thông tin khác nhau: đó là nơi quá trình cấu trúc bắt đầu.
Phương pháp này hoạt động tốt nhất khi bạn nhận được nhiều thông tin thực tế và phi cấu trúc mà bạn muốn xử lý sau.
Ví dụ như nhận một nhiệm vụ tức thời, phát hiện ra một ý tưởng mới, các ghi chú không biết phân loại vào đâu…
2. Phương pháp ghi chú Outline
Với phương pháp Dàn bài, bạn cấu trúc thông tin của mình nhiều hơn một chút so với phương pháp Câu. Bạn đã suy nghĩ một cách có ý thức về các vấn đề chính và phụ khi viết chúng ra.
Bạn bắt đầu bằng cách viết thông điệp cốt lõi và sắp xếp các câu ít quan trọng hơn bên dưới.
Ví dụ: điều này có thể được thực hiện bằng các chữ số La Mã, mũi tên và dấu đầu dòng. Nếu bạn nghe thấy nhiều thông tin thực tế về cùng một chủ đề thì việc ghép chúng lại với nhau sẽ rất hữu ích. Bạn có thể chia chúng thành các phần tóm tắt nhỏ hơn – tùy theo mức độ quan trọng của thông tin.
3. Phương pháp ghi chú Cornell
Một cách liệt kê hữu ích nhưng đặc biệt được gọi là phương pháp Cornell. Ở đây, loại thông tin sẽ được xác định vị trí của thông tin đó trên trang. Bạn chia trang của mình thành 3 hộp và bổ sung thêm các thông tin khác nhau vào mỗi hộp. Loại thông tin mà bạn đặt vào ô nào là tùy thuộc vào bạn, ví dụ:
Ở hộp 1 những ghi chú quan trọng nhất, ở hộp 2 những câu hỏi/động não của bạn và ở hộp 3 là phần tóm tắt. Hay đúng hơn, hãy bổ sung thêm các ghi chú, bài học và công việc cần làm.
Phương pháp Cornell phát huy hiệu quả trong cuộc họp, đặc biệt khi có sự trao đổi thông tin.
4. Phương pháp ghi chú Khối hộp (Box)
Phương pháp Boxing là một mẹo hay dành cho bạn! Điều thú vị là phương pháp này cũng cung cấp không gian cho một bức vẽ hoặc bức tranh nhỏ.
Với phương pháp Boxing, các ghi chú được nhóm vào các hộp khác nhau. Có đủ không gian cho cả văn bản và hình ảnh. Bằng cách này, giống như bản đồ tư duy, bạn đang hình dung các ghi chú của mình. Điều này giúp xử lý thông tin tốt hơn.
5. Phương pháp biểu đồ bảng
Biểu đồ, bạn xử lý (đoán xem…) thông tin trong bảng. Phương pháp này hiệu quả nhất khi thông tin đến với bạn đã có cấu trúc khá rõ ràng.
Đó là một cách lý tưởng để làm nổi bật các loại khái niệm khác nhau và dễ dàng chỉ ra sự khác biệt hoặc tương đồng.
Ví dụ: bạn có thể xem nhanh một năm, so sánh ưu điểm và nhược điểm hoặc chỉ định các đặc điểm mà một khái niệm cụ thể có.
6. Phương pháp dòng chảy (Flow)
Khi cần ghi chú thông tin hoặc quy trình theo trình tự thời gian, phương pháp Dòng chảy hoạt động rất hiệu quả.
Bạn bắt đầu từ đầu trang và tiến dần về phía dưới. Với các mũi tên hướng xuống bên cạnh, bạn có thể chỉ ra điều gì xảy ra trước và điều gì xảy ra tiếp theo hoặc tác dụng phụ là gì. Bạn vạch ra thông tin rõ ràng.
Ngoài ra, bạn viết bằng các cụm từ và thuật ngữ chính, có chỗ cho các hình vẽ để trực quan hóa thông tin.
7. Phương pháp lập bản đồ tư duy
Phương pháp Bản đồ tư duy có lẽ đã quen thuộc với bạn. Ý tưởng của bản đồ tư duy là bạn làm việc từ một từ khóa ở giữa trang của mình. Từ đó, bạn viết đủ loại chủ đề phụ xung quanh chủ đề này.
Đây là một phương pháp tuyệt vời để ghi lại nhiều loại ý tưởng và khái niệm khác nhau (ví dụ: trong phiên động não) và sau đó kết nối chúng lại với nhau bằng cách sử dụng mũi tên hoặc đường kẻ.
Điều này lý tưởng khi bạn đang thực hiện một dự án sáng tạo.
8. Phương pháp ghi chép Q/E/C
Bạn muốn ghi chú điều ghi đó để nghiên cứu chúng sau này? Sau đó thử phương pháp Q/E/C. Q/E/C là viết tắt của Câu hỏi, Bằng chứng, Kết luận hoặc Câu hỏi, Sự kiện, Kết luận.
Với phương pháp này, bạn xử lý thông tin của mình một cách trực tiếp. Đó là một phương pháp bạn có thể sử dụng khi có nhiều thời gian hơn để ghi chép. Về cơ bản, bạn chuyển chủ đề chính thành một câu hỏi. Sau đó, bạn trả lời bằng một số dữ kiện bên dưới và viết một hoặc hai câu kết luận.
Đó là một phương pháp thông minh nếu bạn cần nghiên cứu thông tin này thường xuyên hoặc muốn biết thuộc lòng mọi thứ. Điều này là do bạn học câu hỏi nghĩa đen có câu trả lời nên bạn có thể trả lời câu hỏi đó trong mọi tình huống. Điều này rất tốt nếu bạn giỏi “nhồi nhét” thông tin hoặc có trí nhớ nhiếp ảnh.
9. Phương pháp tiếp cận 8 hướng (8Q Matrix)
Khi bạn cần suy nghĩ, phân tích tìm giải pháp, cách giải quyết vấn đề hay chuẩn bị lập kế hoạch, bạn có thể sử dụng phương pháp tiếp cận 8 hướng.
Mô hình 8Q gồm 9 ô Chủ đề chính của bảng là ô hạt nhân ở chính giữa. 8 ô bao quanh bao gồm 4 câu hỏi trọng tâm và 4 câu hỏi mở rộng là nơi ghi lại những câu hỏi theo cấu trúc 6W2H liên quan đến chủ đề trong ô hạt nhân.
Bộ câu hỏi What? Why? Who? When? Where? Which? How? How much/many? giúp tìm ra câu trả lời đầy đủ & chính xác.
10. Phương pháp bản đồ (The Mapping method)
Một phong cách ghi chú trực quan khác là Phương pháp lập bản đồ.
Nó cho phép bạn sắp xếp các ghi chú của mình bằng cách chia chúng thành các nhánh, cho phép bạn thiết lập mối quan hệ giữa các chủ đề.
Bắt đầu bằng việc viết chủ đề chính ở đầu bản đồ. Tiếp tục chia nó thành các chủ đề phụ ở bên trái và bên phải khi bạn đi xuống.
Bạn cũng có thể thử định dạng bản đồ tư duy, trong đó bạn bắt đầu ở giữa và phân nhánh ra phía ngoài.
Dịch theo Bambook.org
